افق روشن
www.ofros.com

شورای کار، فرجامی از یک آزمون و تلاش


هیئت مسئولین شورای کار                                                                             سه شنبه ١٢ اردیبهشت ١٣٩١

در پایان سال ۱٩٩٤ مصادف با ۱۳٧۳ خورشیدی گرایشی با اتنشار اولین شماره نشریه کمون موجودیت شورای کار را اعلام کرد. این گرایش خاستگاه خود را مانیفست حزب کمونیست می‌خواند و از کمونیسم شورایی و با انترناسیونال نخست کارگری منشور می‌گرفت. این گرایش در آغاز با تنی چند از فعالین سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران - اقلیت سازمان یافت. سپس با پیوستن رفقایی چند از دیگر گرایش های کارگری ـ سوسیالیستی به دیدگاه آغازین و کارکرد خود نیرو بخشید. شورای کار:
- مبنا را نه بازتولید سنت دیرینه اعتبار گرفتن از نام و نشان‌های موجود، بلکه از حرکت با شناسنامه‌ی تئوریک و پراتیک آینده خویش قرار داد.
- تداعی‌گر هیچ روایتی از چپ سنتی و یا شاخه‌ها و انشعاب‌های موجود محلی و جهانی نبود.
- کمون را ارگان سیاسی- تئوریک خود برگزید که یادآور کمونیسم کموناردهای کمونیست بود.
- سازمان‌یابی کمونیسم شواریی را الگو گرفت و با دریافت و توان خود گام برداشت.
- حزب سنتی و روایت‌های روسی و چینی انستیتوی کمینترنی و روایتی از م - ل را الگوی سازمان‌یابی خودآگاهانه پرولتاریا ندانست.
- سازمان‌یابی را از تشکل‌یابی متمایز دانست.
- هسته‌های کارگری ـ سوسیالیستی را پایه‌های شبکه‌مند سازمان‌یابی انقلابی پرولتاریا اعلام کرد.
- سازمان انقلابی یا حزب کمونیست کارگران را پایگاه طبقه کارگر و نه ارگان سیاسی قدرت دولتی طبقه دانست.
- حزب کمونیست را ارگانی اعلام کرد که در پی انقلاب کارگری و سرنگونی بورژوازی از حاکمیت سیاسی و افتصادی، و قدرت یابی نه- دولتِ شورایی تراز کمون، در بیرون از نهاد سیاسی، به‌سان ستاد انقلابی و آموزشی و نظارتی طبقه کارگر کارکرد می‌یابد.
- بر فراگیری، نشر و ترویج دانش مبارزه طبقاتی پرولتاریا پای می‌فشرد.
- به رشد و گسترش حجمی و کمّی نپرداخت.
- شماری از فعالینی که با پیوستن خود به این آزمون را مشروط به رویکرد شورای کار به ساختار سنتی می‌خواستند، از شورای کار فاصله گرفتند. - تمامی گرایش‌های چپ سنتی تثبیت‌گرا، شورا را به همراه کمون نوپا در تمامی پراتیک و تئوری، نادیده یا به انکار گرفتند.
- شورای کار، سندیکالیسم و اتحادیه‌های سنتی را نهادهایی برای گذشته می‌دانست و به سازمان‌یابی ساختارهای توده‌ای کارگران در شمار شوراها، کمیته‌های کارخانه و مانند این‌ها روی کرد داشت.
- انقلاب مداوم طبقه کارگر را با سرنگونی سوسیالیستی دولت بورژوایی، جایگزینی قدرت شورایی و از همان آغاز استقرار پرولتاریای سازمان‌یافته و آگاه بر قدرت سیاسی، اقدام بی‌درنگ به‌سوی سوسیالیسم را تنها راه خودرهایی طبقه کارگر اعلام کرد.
- با روی‌آوری به دانش مبارزه طبقاتی و امتناع از آکسیونیسم‌های روزمره و کم دستاورد تکیه کرد.
- نوآوری هسته‌های کارگری ـ سوسیالیستی، رویکردی بود شورایی و شبکه‌ای که خودگردانی، استقلال، و خودپویی هسته‌ها را به آزمون و خطا می‌گذاشت.
- با رویکردی انترناسیونالیستی و با توان اندک خویش کوشید تا با گرایش‌های انترناسیونالیستی کارگران در نشست‌هایی در آسیا و اروپا و آمریکا همراه شود و شرکت جوید.
- برای نخستین بار به پدیده ان جی اوها و اهداف و کارکردهای این پروژه‌ی سرمایه‌های جهانی پرداخت. در ایران به ویژه از سال ٢٠٠٠، برای نخستین‌بار، موضوع ان جی اوها را بازگشود.
- با شرکت در تلاش‌های گرایشات اتحادی چپ ایرانی، با توان و دریافت‌های اندک خود، شرکت کرد و مسئولانه تا آنجا که می‌توانست به ویژه در عرصه تئوریک مداخله گر بود.
- ادبیات به نسبت نوینی را برگزید، شناسانید و تولیدگر بود و نیز مناسبات و جلوه و سبک کار دیگری از چالشگری طبقاتی را به آزمون گذاشت.
- نخستین گرایشی بود که از جایگاه کارگری ـ سوسیالیستی، اعتراض‌های دانشجویان درسال ۱۳٧٧، پیش از سرکوب تیر ۱۳٧٨ و کوی دانشگاه تهران را بازتاب داد و به سهم خود مداخله‌گر شد. نخستین سایت برای این بازتاب را به نام خیزش دانشجویان سازماندهی کرد.
- نام کمون و شورا را زمانی چاوشگر شد و بر ارگان‌ها و کارکردهای خود برگزید که پوپولیسم و سوسیال دمکراتیسم میانه و راست، متداول و جاری بود.
این تلاش به هر روی به روندی گسترش‌یابنده و فراگیر مادیت نیافت. تلاشگران شورای کار، کم و بیش در حوزه‌های اقامت و کار و زندگی خود در این گذار هریک با دریافت و رویکرد خویش به فعالیت‌هایی پرداختند و ضرورتاَ نه به نام شورای کار و کمون.

اینک در پایان این فرایند:
در خارج از کشور و بدون رابطه مادی با طبقه‌ای که بیشترین انگیزه‌های جمعی فعالین این گرایش را بیان می‌کرد، شورای کار فاقد مکانیزم‌های حفظ ساختاری این مجموعه فعالین بود. بنابراین با انحلال خود دیگر از ساختار و انسجام مادی برخوردار نیست.
در چنین شرایطی، ادامه این روند، حفظ سایت و نام کمون و شورای کار را توهم‌پراکنی می‌دانیم و مغایر با اصول وارزش‌های کمونیسم. به این وسیله، شورای کار را آزمون دیگری از پایان یک تلاش متفاوت اعلام می‌کنیم.
باشد که این اعلام و رویکرد نیز، انحلالی با روشمندی شورایی باشد .
به باور ما، گرایش شورایی مغلوب نشده است و این سرنوشتی محتوم نیست. ما این آزمون را با گام‌ها و توان‌مان، تا اینجا توانستیم. مبارزه و چالشگری‌های طبقاتی پایان نیافته است.

هیئت مسئولین شورای کار

آپریل ٢٠۱٢ - اردیبشهت ۱۳٩۱